Η σχέση μεταξύ στρες και ακμής
Στρες και ακμή
Οι περισσότεροι από εμάς είχαμε ακμή κάποια στιγμή στη ζωή μας ή τουλάχιστον γνωρίζουμε κάποιον που είχε. Έρευνες δείχνουν ότι 85%των ενηλίκων έχουν αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό είτε πρόσφατα είτε παλιότερα. Για μερικούς μπορεί να εκδηλώθηκε με λίγα σπυράκια, αλλά για άλλους μπορεί να είναι πιο σοβαρό και να αφήσει και ουλές.
Η ακμή παρατηρείται συνήθως στο πρόσωπο, στην πλάτη ή ακόμα και στο λαιμό και τους ώμους. Αν και εμφανίζεται συχνότερα κατά τη διάρκεια των εφηβικών ετών, δεν είναι και λίγες οι φορές που πρωτοεμφανίζεται μετά την ενηλικίωση του ασθενούς.
Πώς το άγχος επηρεάζει την ακμή
Η σχέση μεταξύ άγχους κι ακμής έχει παρεξηγηθεί από πολλούς. Το άγχος δεν μπορεί να προκαλέσει άμεσα ακμή. Ωστόσο, έγκυρες μελέτες έχουν δείξει ότι αν κάποιος ασθενής αντιμετωπίζει ήδη το πρόβλημα της ακμής, το άγχος τη χειροτερεύει.
Έχει διαπιστωθεί ότι οι πληγές, συμπεριλαμβανομένης της ακμής, είναι πολύ πιο αργές στην επούλωση όταν ένα άτομο είναι υπό ψυχολογική πίεση. Η πιο αργή επούλωση της ακμής σημαίνει ότι τα σπυράκια παραμένουν περισσότερο και γίνονται πιο έντονα. Αυτό φυσικά οδηγεί και στο να είναι και πιο ορατό το πρόβλημα και να διαρκεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Αυτό που πραγματικά προκαλεί την ακμή
Η ακμή εμφανίζεται όταν η υπερβολική λιπαρότητα, τα νεκρά κύτταρα του δέρματος, τα βακτήρια και μερικές φορές οι τρίχες μπλοκάρουν τους πόρους στο δέρμα. Αποτελεί μια νόσο των τριχοσμηγματογόνων θυλάκων του δέρματος. Ωστόσο, η ακριβής αιτία γιατί συμβαίνει αυτό δεν ακόμα γνωστή.
Οι κύριοι λόγοι που προκαλούν την ακμή σύμφωνα με τις παγκόσμιες μελέτες είναι:
• Οι ορμόνες που εκκρίνονται, κυρίως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της εφηβείας
• Ορισμένα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντισυλληπτικών
• Οικογενειακό ιστορικό ακμής
Μόλις οι πόροι στο δέρμα μπλοκαριστούν, ερεθίζονται και διογκώνονται σχηματίζοντας τα σπυράκια.
Τύποι ακμής
Υπάρχουν βασικά 4 τύποι ακμής που κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρή.
Φαγεσωρική ακμή
Η φαγεσωρική ακμή ανήκει στους μη φλεγμονώδεις τύπους ακμής και είναι η πιο ήπια μορφή. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η εκδήλωση φαγεσώρων (σπυράκια) είτε ανοιχτών είτε κλειστών. Οι ανοιχτές αποτελούν τα γνωστά σε όλους μας μαύρα στίγματα ενώ οι κλειστές φαγέσωρες δεν έχουν έρθει σε επαφή με τον αέρα κι έχουν λευκό χρώμα.
Ροδόχρους ακμή
Παρατηρείται κυρίως στους ενήλικες και σε ασθενείς άνω των 40 ετών με ανοιχτόχρωμο δέρμα. Εμφανίζεται με τη μορφή κοκκινίλας ή αγγειακών διαστολών κυρίως στο πρόσωπο, τα μάγουλα, το μέτωπο, τη μύτη και το σαγόνι.
Κυστική ακμή
Ανήκει στις φλεγμονώδεις μορφές, είναι δύσκολη και σοβαρή μορφή ακμής λόγω των συμπτωμάτων της. Συνήθως διαρκεί αρκετά χρόνια και είναι πολύ ανθεκτική στις περισσότερες γνωστές θεραπείες. Προκαλούνται κύστες στο δέρμα οι οποίες συχνά οδηγούν σε ουλές.
Βλατιδοφλυκταινώδης Ακμή
Αυτός ο τύπος είναι εξαιρετικά “επιθετικός” και ανήκει στον τύπο της φλεγμονώδους ακμής. Στα συμπτώματα συγκαταλέγονται βλατίδες, φλύκταινες ακόμα και ουλές ή σημάδια. Εμφανίζεται κυρίως στο πρόσωπο, στην πλάτη και στο θώρακα και η θεραπευτική της αγωγή αποτελεί μια πολύπλοκη διαδικασία.
Θεραπεία της ακμής
Η θεραπεία της ακμής διαφέρει κάπως ανάλογα με τη σοβαρότητα. Η ήπια ακμή, η οποία είναι πιο συχνή, μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλές δερματικές κρέμες ή τοπικές θεραπείες. Η θεραπεία για ήπια ακμή, πέρα από τη συμβουλή και την αγωγή που θα δοθεί από τον εξειδικευμένο δερματολόγο, μπορεί συμπληρωματικά να περιλαμβάνει:
• Απαλό πλύσιμο με σαπούνι και νερό: Το τρίψιμο της ακμής και η χρήση σκληρού σαπουνιού δεν βοηθά στη θεραπεία της. Στην πραγματικότητα, μπορεί να την επιδεινώσει.
• Χρήση εξειδικευμένων προϊόντων: Τα συστατικά τους περιλαμβάνουν βενζοϋλο-υπεροξείδιο, θείο, ρεσορκινόλη και άλλα.
• Τεχνικές χαλάρωσης: Εάν έχετε πολύ άγχος, η χαλάρωση μπορεί να σας βοηθήσει να επιταχύνετε την επούλωσή της.
Στη συνέχεια και ανάλογα με την πορεία της νόσου ίσως χρειαστεί να συνταγογραφηθούν τοπικές κρέμες όπως ρετινοειδή.
Η θεραπεία για μέτρια έως σοβαρή ακμή απαιτεί τη χρήση τοπικών ή από του στόματος συνταγογραφούμενων φαρμάκων από το δερματολόγο. Αυτά ίσως περιλαμβάνουν αντιβιοτικά, ρετινοειδή (που προέρχονται από βιταμίνη Α) κι άλλα.
Σε περίπτωση σοβαρής ακμής, η επίσκεψη στο δερματολόγο επιβάλλεται να γίνει άμεσα για να δοθεί το κατάλληλο θεραπευτικό σχήμα που μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό θεραπειών στο ιατρείο καθώς και τη λήψη φαρμάκων.
Πώς να αποτρέψετε την ακμή
Για την πρόληψη όλων των τύπων ακμής, ορισμένες απλές καθημερινές πρακτικές και η χρήση προϊόντων περιποίησης μπορούν να βοηθήσουν. Ορισμένες τεχνικές πρόληψης περιλαμβάνουν:
• Το απαλό πλύσιμο του προσώπου- όχι περισσότερο από δύο φορές την ημέρα
• Η χρήση προϊόντων OTCπου βοηθούν στη μείωση της λιπαρότητας του δέρματος
• Η χρήση υδατικών, μη ερεθιστικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων αντηλιακών και καλλυντικών
• Η όσο το δυνατό λιγότερη επαφή του προσώπου με πηγές λιπαρότητας όπως τα χέρια, τα μαλλιά ή το τηλέφωνό σας
• Η ένδυση με χαλαρά και ελαφριά ρούχα που μειώνουν την εφίδρωση
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να κρατήσουμε στο μυαλό μας ότι η ακμή είναι μια νόσος που εμφανίζει μια τεράστια ποικιλία σε κλινικές μορφές και βαρύτητα. Έχοντας αυτό το δεδομένο, θα πρέπει να συμβουλευόμαστε τον εξειδικευμένο γιατρό, το δερματολόγο ακόμα και αν πρόκειται για μια πολύ ήπιας μορφή ακμή ώστε να απαλλαγούμε το συντομότερο δυνατό αλλά και να αποφύγουμε την περίπτωση να καταλήξουμε με δύσμορφες ουλές σαν «αναμνηστικό» από την ακμή.